لیزر درمانی، نحوی عملکرد و کاربرد در فیزیوتراپی

لیزر درمانی در واقع تابش پرتو مادون قرمز به بدن است که با انرژی الکترومغناطیس خود، باعث ورود دسته فوتونهای نور در یک راستا و منظم به بدن می شود. همچنین زمانی که این امواج با طول موجهای متفاوت و معین وارد بدن می شوند و به قسمتهای خاصی از بدن برخورد می کنند باعث ایجاد برخی تغییرات فیزیولوژیکی در سلولهای آن ناحیه می شوند.

زمان انجام لیزر درمانی بسته به وسعت محل آسیب دیده و درجه لیزر، چند دقیقه ای طول می کشد. در این مدت پرتوهای لیزر از میان لایه های پوست عبور می کنند و می توانند به عمق دو تا پنج سانتی متری پوست نفوذ کنند. در این حالت، انرژی لیزر جذب سلولهای آسیب دیده خواهد شد و با ایجاد تغییراتی در آنها، به درمان درد و کاهش التهاب و نیز بازسازی و ترمیم سلولهای آن ناحیه کمک خواهد کرد. لیزرهایی که خاصیت درمانی دارند هیچگونه آسیبی به پوست بدن نمی زنند و باعث درد و ناراحتی هم نخواهند شد.

در صورتی که توسط پزشک یا متخصص برایتان لیزر درمانی تجویز شده است برای گرفتن مشاوره رایگان، اطلاع از پوشش بیمه ای و برنامه درمان خود با ما در ارتباط باشید.

دستگاه لیزر تراپی Mphi 75 که در فیزیوتراپی راهین مورد استفاده قرار می گیرد داری پروب قلمی ۷۵ وات و قابلیت ارتقاء به اسکنر استاتیک می باشد. این سیستم ارگونومیک، قابل حمل و با کاربری ساده طراحی شده که در کلینیک ها با حداکثر توان خود قابل استفاده باشد. این دستگاه همچنین دارای قابلیت laser Acupuncture می باشد.

انواع مختلف لیزردرمانی

لیزر درمانی را می توان بر اساس سطح انرژی لیزر تابیده شده به بدن، به دو دسته لیزر درمانی سرد و لیزر درمانی پرتوان تقسیم کرد.  در زیر سعی شده بصورت خلاصه با هر دو نوع آشنا شده و تفاوت ها و کاربردها توضیح داده شده است.

لیزردرمانی سرد

در لیزر درمانی سرد از طول موجهای بین ۶۰۰ تا ۹۵۰ نانومتر استفاده می شود. که متناسب با عمق بافتهای مورد نظر در بدن می توان از طول موجهای متفاوتی در این رنج استفاده کرد. معمولا برای بافتهای سطحی بدن از طول موجهای بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ نانومتر و برای بافتهای عمیقتر از طول موجهای بین ۷۸۰ تا ۹۵۰ نانومتر استفاده می شود. در زمان استفاده از لیزر درمانی سرد، دستگاه روی پوست حس می شود ولی گرما، صدا یا لرزشی تولید نمی کند. این یک روش بدون درد است که استفاده از آن فقط چند دقیقه طول می کشد.

در این روش، تابش لیزر قبل از اینکه بطور کامل جذب بافتهای بدن شود، مستقیما به عضو آسیب دیده هدایت می شود و با واکنشهای بیولوژیکی یا شیمیایی که سلولهای آسیب دیده به نور مادون از خود نشان می دهند، به افزایش سرعت بازسازی این بافتها کمک می کند.

لیزردرمانی پرتوان

مطالعات پزشکی نشان داده که وقتی بافتهای بدن در برابر تابش نور لیزر پرتوان قرار می گیرند، آنزیم معمولی سیتوکروم سی اکسید ( cytocrome c oxidase ) در آنها افزایش پیدا می کند. این آنزیم در بدن مسئولیت تولید آندوزین تری فسفات ( ATP ) در بدن را دارد که همان انرژی شیمیایی در دسترس و مورد نیاز سلولهای بدن است. پس با افزایش این آنزیم در بدن و در واقع تولید بیشتر سلول ATP در بدن، انرژی سلولها برای انجام فعالیت افزایش پیدا می کند. که این باعث می شود نتایجی همچون کاهش درد، کاهش تورم، کاهش بافتهای فاسد، افزایش سوخت و ساز سلولیف بهبود فعالیتهای عروقی و افزایش سرعت روند بهبود در سلولهای آسیب دیده مشاهده شود.

به طور کلی، این روش درمانی دارای اثرات ضد التهاب، ضد درد (اثر مسکن) بوده و باعث تسریع فرایند ترمیم بافت. همچنین باعث رشد سلولی، بهبودی عملکرد اعصاب، بهبود فعالیت های عروقی، کاهش تشکیل بافت فیبروز، ترمیم سریع تر زخم ها می شود. در این راستا برای مدیریت درد، جراحات بافتهای همبند، جراحات عضلانی، جراحی های مفاصل و جراحی های مغزو اعصاب کاربردهای فراوانی دارد.

لیزر درمانی در فیزیوتراپی

به طور کلی استفاده از لیزر پرتوان برای درمان بیماریهای آرتریت ، خارپاشنه ، التهاب فاشایی کف پا ، آرنج تنیس بازان ، آرنج گلف بازان ، پارگی تاندون های روتاتور کاف ، التهاب غلاف سینوویوم ، تاندون های اکستانسوری دست ، اختلالات TMJ( مفصل فکی – گیجگاهی )، فتق یا پارگی دیسک کمر ، تاندونیت ها ، شکستگی ، سائیدگی کشکک ، سندرم تونل کارپ (CTS) پارگی رباط ، سیاتیک ، دردگردن ، کمر درد ، دردپشت ، پیچ خوردگی کپسول مفصلی ، التهاب عصب ، آسیب عصب ، ترمیم پس از جراحی مفید بوده و مورد استفاده قرار می گیرد. ولی یکی از مهمترین و پرکاربردترین زمینه های استفاده از لیزر پرتوان، استفاده از آن در زمیته فیزیوتراپی است. لیزر تراپی، یا همان استفاده از لیزر در فیزیوتراپی، یکی از روشهای درمانی پرکاربرد در پزشکی است که امروزه کاربرد وسیعی در فیزیوتراپی دارد.

فواید لیزر درمانی:

کاهش التهاب 

لیزرتراپی می‌تواند به کاهش التهاب و درد مرتبط با مشکلات عضلانی و اسکلتی کمک کند. این به ویژه در درمان آرتریت، التهاب مفاصل، و آسیب‌های عضلانی مفید است. تابش لیزر بهبود خونرسانی را تحریک کرده و می‌تواند در درمان زخم‌ها، جراحی‌ها، و آسیب‌های بافتی کمک کند. برخی از مشکلات عضلانی مانند کشش عضلات و اسپاسم عضلات با استفاده از لیزرتراپی بهبود یافته و علائم آنها کاهش می‌یابد.

کاهش درد

کاهش و از بین بردن درد، کاهش التهاب، بهبود گردش جریان خون و تسریع روند بهبودی از جمله مهم ترین فواید لیزرتراپی هستند. که در بالا هم به آنها اشاره شده است. در واقع، لیزر تراپی با به تاخیر انداختن خون شاهرگی و همچنین تحریک دستگاه لنف به فعالیت بیشتر و خروج مایعات مناطق متورم بدن، باعث کاهش التهاب بافتی و در نتیجه کاهش درد بدن می شود.

ترمیمی

همچنین، لیزر درمانی پرتوان با نفوذ بیشتر در بافتهای عمیق تر بدن، باعث افزایش سرعت تولید مثل و رشد سلولی در آن ناحیه می شود. در نتیجه روند بهبود زخم و ترمیم بافتهای آسیب دیده بدن سرعت بیشتری خواهد گرفت.

تعداد جلسات لیزر درمانی و نیز مدت زمان لازم برای تابش لیزر، بسته به وسعت بیماری فرد بیمار و بنا به نظر فیزیوتراپیست معالج متفاوت بوده و بین ۱۰ تا ۲۰ جلسه و هر جلسه بین ۵ تا ۲۰ دقیقه زمان لیزر درمانی می باشد.

موارد منع کاربرد لیزر درمانی

استفاده از لیزر درمانی علاوه بر فواید بیشمار و وسعت کاربردی که در زمینه پزشکی دارد. برای برخی از افراد مضر بوده و استفاده آن منع می شود.

مبتلایان به سرطان

اولین مورد منع استفاده از این روش برای افراد مبتلا به انواع سرطان است. طبق یافته های پزشکی به هیچ عنوان استفاده از لیزر درمانی برای این افراد توصیه نمی شود. باید فرد مبتلا قبل از درمان باید این موضوع را با پزشک معالج خود در میان بگذارد.

دارا بودن مشکلات تیروئید

دومین گروه از افرادی که نمی توانند از لیزر درمانی استفاده کنند، افراد مبتلا به مشکلات غده تیروئید هستند. یافته ها نشان می دهد تاثیراتی که لیزر در متابولیسم بدن ایجاد می کند باعث بروز مشکلاتی در این دسته افراد خواهد شد.

زنان حامله

مورد سوم منع شده توسط پزشکان، زنان باردار هستند که در طول دوران بارداری خود نمی توانند از لیزر درمانی استفاده کنند. در هنگام حاملگی، استفاده از لیزر درمانی در نواحی حساس باید با احتیاط انجام شود. توصیه می‌شود که در صورت حاملگی، قبل از هر نوع درمان لیزری با پزشک مشورت شود.

مبتلایان به تومور

دسته چهارم افرادی که تاریخچه تومورهای خطرناک دارند هستند که باید از قبل با پزشک خود مشورت کنند. لیزرتراپی ممکن است در برخی موارد باعث تحریک تومورها بشود.

حساسیت به نور

دسته پنجمی که نمی توانند افرادی هستند که از داروهایی که باعث حساسیت پوست آنها به نور می شود، استفاده می کنند. این افراد بعد از پایان درمان با نظر پزشک خود از این روش باید استفاده کنند.

در نهایت آخرین زمینه منع شده برای استفاده از لیزر در درمان بیماریها، وجود زخم های گسترده و باز در ناحیه تحت درمان است. برای اینکه تابش مستقیم نور لیزر به این بافتها، می تواند باعث بروز برخی مشکلات در طول درمان شود.

نکته مهم در مورد استفاده از لیزر در طول درمان

برای استفاده از لیزر در طول درمان حتما باید از برخورد نور آن با بافت چشم خودداری شود. برای این منظور لازم است تا در زمان تابش نور لیزر از عینک محافظ مخصوص استفاده کرد. همچنین میتوان با پوشاندن چشم بوسیله پارچه، مانع از برخورد نور تابیده شده به چشم شد.

تجویز پزشک

استفاده از لیزر درمانی یک روش پزشکی تخصصی است و به دلایل متعددی است که باید توسط پزشک متخصص تجویز و توسط فیزیوتراپ و درمانگر دارای صلاحیت انجام شود. در زیر به برخی از دلایل اهمیت نیاز به نسخه پزشک برای لیزر تراپی اشاره می‌شود:

1. تشخیص صحیح: پزشکان متخصص می‌توانند مشکلات و بیماری‌های مختلف را تشخیص دهند و تصمیم این که آیا لیزر درمانی مناسب است یا خیراز اهمیت بالایی برخوردار است. آنان با توجه به سوابق بیماری شما و نیازهایتان می توانند این درمان را برای شما تجویز کنند.
2. تنظیم پارامترها: استفاده از لیزر نیاز به تنظیم دقیق پارامترهای مانند قدرت، مدت زمان، و نوع لیزر دارد. این تنظیمات باید با توجه به نوع مشکل و حالت فیزیکی فرد انجام شود که تخصص فیزیوتراپ در این امر بسیار لازم و ضروری است.
3. تعیین ناحیه درمان: پزشک مسئول تعیین ناحیه‌های مشخص برای درمان با لیزر است. این تعیین بر اساس نوع مشکل، محل آن، و ویژگی‌های فیزیولوژیک فرد انجام می‌شود.
4. مدیریت احتمالی عوارض و مشکلات: هر درمانی ممکن است عوارض جانبی داشته باشد. پزشک متخصص می‌تواند احتمال و مدیریت این عوارض را بهتر ارزیابی کند و در صورت لزوم، اقدامات مناسب را انجام دهد.
5. مشاوره و آگاهی فرد: پزشک متخصص می‌تواند فرد را در مورد نحوه عملکرد لیزر درمانی، مزایا، محدودیت‌ها، و نکات مربوط به مراقبت پس از درمان آگاه کند. این اطلاعات اهمیت زیادی در موفقیت درمان و پیشگیری از مشکلات دارد.

بنابراین، استفاده از لیزر درمانی بدون نسخه پزشک تحت هیچ شرایطی توصیه نمی‌شود. همواره قبل از هر درمان لیزری، مشاوره با پزشک متخصص مهم است.