۱۴ اسفند آرتروز و درمان انواع آن با کمک فیزیوتراپی پیشرفته
فیزیوتراپی و درمان انواع آرتروز
آرتروز یا استئوآرتریت ، یکی از شایعترین بیماریهای مفصلی است که میلیون ها نفر را در سراسر جهان با ان دست و پنجه نرم میکنند . این بیماری افراد با سن بالاتر را درگیر میکند اما گاها به علت توارث یا آسیب به مفصل ممکن است در افراد جوان هم دیده شود. بیماری آرتروز یک بیماری مزمن است که بر اثرساییدگی و تخریب درغضروف مفاصل ایجاد میگردد و بر خلاف روماتیسم مفصلی که یک بیماری التهابی است، آرتروز یک بیماری التهابی نبوده و التهاب ایجاد شده در مفاصل یک عارضه ی ثانویه می باشد . آرتروز میتوان همه ی مفاصل بدن را درگیر کند اما شایعترین مفاصلی که درگیر میشوند مفاصل بزرگ تحمل کننده ی وزن بدن مانند زانو، لگن و ستون فقرات هستند.
علایم آرتروز
علایم این بیماری شامل درد ، حساسیت به لمس ، خشکی در حرکت مفاصل خصوصا صبح ها، کاهش دامنه ی حرکت مفصل و شنیدن صدای قرچ قرچ هنگام حرکت دادن آن مفصل میباشد.
ازجمله مواردی که شانس ابتلا به آرتروزرا افزایش میدهد میتوان به : افزایش سن، توارث، اضافه وزن، آسیب و ضربه به مفصل، استفاده ی زیاده از حد از مفصل و ضعف عضلات اشاره کرد.همچنین این بیماری در خانم ها بیش از آقایان شیوع دارد.
تشخیص آرتروز با کمک علایم بالینی فرد و نیز عکس برداری از مفصل صورت میگیرد.
همانگونه که سیر ایجاد و پیشرفت بیماری در افراد مختلف متفاوت است روند و سرعت درمان نیز در افراد مختلف تفاوت دارد . اما اهداف درمانی در افراد مبتلا به آرتروز یکسان بوده به شرح زیر است : کاهش درد، بهتر شدن کارکرد مفصل درگیر ، کاهش سرعت پیشرفت بیماری و ممانعت از ایجاد ناتوانی در بیمار.
درمان آرتروز
درمان آرتروز بخش های مختلفی دارد:
- داروها:
- داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) ممکن است برای کاهش درد و التهاب مفاصل مورد استفاده قرار گیرند.
- داروهای مسکن درد.
- داروهای ممکن است سوزن‌ها (DMARDs) برای کنترل آرتروز روماتوئید.
- فیزیوتراپی:
- تمرینات تقویتی و انعطاف‌پذیری توسط فیزیوتراپیست.
- تکنیک‌های فیزیوتراپی مانند الکترودها و ماساژ.
- آگاه سازی و مشاوره ی بیمار از شرایط خود ، درمان های مخصوص در جلسات درمانی با حضور در کلینیک، دادن تمرینات نرمشی برای انجام در منزل.
- تغییرات در سبک زندگی:
- تغییرات در روش‌های فعالیت روزانه به منظور کاهش فشار بر مفاصل.
- استفاده از وسایل کمکی مانند کفش‌های مناسب و قرار گرفتن صحیح در جلوگیری از فشار زیاد بر مفاصل.
- تزریقات مفصلی:
- تزریقات کورتیکواستروئید به مفصل برای کاهش التهاب و درد.
- تزریقات اسید هیالورونیک به مفصل به منظور افزایش لغزندگی و کاهش درد.
- جراحی:
- در موارد شدیدتر، جراحی ممکن است لازم باشد، از جمله جراحی تعویض مفصل.
همیشه مشورت با پزشک و تیم درمانی متخصص اهمیت دارد تا برنامه درمانی مناسب و هدفمند برای هر فرد تدوین شود.
فیزیوتراپی در درمان آرتروز
بخش بسیار مهمی از درمان بیماران آرتروزی درمانهای فیزیوتراپی میباشد.
فیزیوتراپیست با توجه به شرایط هر فرد بصورت مجزا و اختصاصی برنامه ی درمانی متفاوتی برای ببیماران مختلف تدوین مینماید.
در طی این برنامه بیمار با شرایط خود و شرایط بیماری خود بیشتر آشنا می گردد، و آموزش های مختلف برای کاهش آسیب به مفصل درگیر با آرتروز را دریافت میکند. این آموزش ها شامل نحوه ی اصلاح پوزیشن های کار کردن، نشستن، راه رفتن ، خوابیدن و سایر موارد برای کاهش استرس و فشار بر مفصل مورد نظر می باشد. همچنین باید در نظر داشت تقویت عضلات اطراف آن مفصل نیز کمک به کاهش درد بیمار می نماید.
باید دانست که عضلات اطراف مفاصل که از مفاصل محافظت نیز میکنند و هرچه قویتر باند باعث انتقال فشار و آسیب کمتر به مفصل میشوند. همچنین بیماران مبتلا به آرتروز به علت دردی که درمفاصل خود دارند تمایل کمتری به حرکت دادن آن مفصل دارند. این خود باعث ضعیف شدن عضلات آن ناحیه می گردد. همچنین در نتیجه ی درد مفصل درگیر با آرتروز عضلات اطراف آن دچار اسپاسم یا گرفتگی عضلات میشوند. این مسایل که میتوانند در بیمار باعث تشدید درد و کاهش دامنه ی حرکات و مشکلات حرکتی شوند. فیزیوتراپیست با توجه به شرایط بیمار درمان های لازم برای ممانعت از ایجاد این شرایط و کاهش درد و کاهش سیر پیشرفت بیماری را برای بیمار در نظر میگیرد.
نرمش های منزل:
به طور کلی ورزش های سنگین برای بیماران مبتلا به آرتروز ورزش های مناسبی نیستند. ورزش های هوازی مناسب، نرمش های تقویت کننده ی عضلات و نرمش های کششی و افزایش دامنه ی حرکات با توجه به شرایط هر بیمار برای او توسط فیزیوتراپیست تعیین و آموزش داده می شود.
درمان کلینیکی:
-آکوپانکچر یا طب سوزنی لیزری روش جدیدی است که به نظر میرسد با کمک به کاهش التهاب و اسپاسم برای بیماران مبتلا به آرتروز میتواند مفید واقع شود.
–ماساژ درمانی:این روش با کاهش اسپاسم وگرفتگی عضلات در محدوده ی مفصل آسیب دیده به کاهش درد و نیز بازگشت دامنه ی حرکات کمک میکند.
-الکتروتراپی: تحریک الکتریکی عصب از سطح پوست یا اختصارا (TENS) . این روش باعث افزایش جریا ن خون در محل ، کاهش التهاب ، کاهش درد و نیز کاهش گرفتگی در عضلات میشود.
-مگنت تراپی: یا مغناطیس درمانی استفاده از میدان های مغناطیسی برای کاهش درد در ناحیه ی دچار آسیب میباشد که میتواند برای کاهش درد بیماران مبتلا به ارتروز مفید باشد.
-کینزیوتیپ یا چسب کینزیولوژی: این روش که با استفاده از چسباندن نوارهای چسبی بر مبنای اصول کینزیولوژی انجام میگیرید. به بیمار کمک میکند که وضعیت صحیح مفصل و عضله ی خود را برای کاهش فشار و اسیب به مفصل مورد نظر حفظ کند.
-گرما و سرما : روش حرارتی که می تواند اعمال گرما یا سرما یا هردو بصورت متناوب باشد . باعث افزایش جریان خون، کاهش التهاب و کاهش درد می گردد.
-ورزش و تمرین درمانی : با استفاده از وسایل موجود در کلینیک و تحت نظارت درمانگر صورت میگیرد و در جهت تقویت عضلات برای کاهش روند آسیب به مفصل مورد نظر است.
آرتروز یک بیماری پیشرونده است و درمان قطعی در حال حاضر برای آن وجود ندارد. اما درمان های فیزیوتراپی به فرد کمک میکند تا پیشرفت بیماری را به حداقل رسانده و نیز کیفیت زندگی خود را حفظ نمایند و دچار ناتوانی نشوند.
سخن آخر
در سالهای اخیر با ویشرفت های حاصله در علم فیزیوتراپی این شاخه درمانی به کمک بیماران آرتروزی شتافته و نتایج به دست آمده مثبت بوده است. در زیر به صورت خلاصه به این موضوع پرداخته شده است.
- تمرینات مقاومتی:
- فیزیوتراپی میتواند برنامه تمرینات مخصوصی را برای افزایش قدرت عضلات اطراف مفاصل آسیب‌دیده ارائه دهد.
- تمرینات مقاومتی با استفاده از وزن‌های سبک تا متوسط میتوانند عضلات را تقویت کرده و استقامت آنها را افزایش دهند.
- تمرینات انعطاف‌پذیری:
- تمرینات انعطاف‌پذیری میتوانند محدودیت حرکتی مفاصل را کاهش داده و از آسیب‌های بیشتر جلوگیری کنند.
- فعالیت‌های انعطاف‌پذیری مانند یوگا و پیلاتس نیز میتوانند در بهبود انعطاف و کاهش درد مفاصل موثر باشند.
- استفاده از تجهیزات فیزیوتراپی:
- تجهیزات مختلفی مانند تردمیل، دوچرخه‌ی ایستا و دستگاه‌های تقویت عضلات میتوانند در برنامه تمرینات فیزیوتراپی مورد استفاده قرار گیرند.
- استفاده از اورتوزهای کمکی برای کاهش درد و حفظ دامنه ی حرکات.
- آموزش در مورد نحوه استفاده از مفصل:
- فیزیوتراپی میتواند به فرد آموزش دهد که چگونه در حین انجام فعالیت‌های روزانه، حمایتی مناسب برای مفاصل فراهم کند.
- تدابیر ضد التهابی:
- برخی از تمرینات و فنون فیزیوتراپی میتوانند به کاهش التهاب و درد مفاصل کمک کنند.
- کنترل وزن:
- فیزیوتراپی میتواند برنامه تمرینی مناسب برای کاهش وزن را ارائه دهد، که این موضوع میتواند بر فشار مفاصل تأثیرگذار باشد.
قبل از شروع هر برنامه فیزیوتراپی، مهم است که با پزشک خود مشورت کنید تا برنامه درمانی مناسبی برای شرایط خاص شما تعیین شود و تغییرات درمانی تحت نظر متخصصان انجام گیرد.
بدون نظر